CONAS CAINTEOIR DÁTHEANGACH A THÓGAINT

Duine atá in ann dhá theanga a labhairt (ní hamháin a thuiscint) is ea cainteoir dátheangach gníomhach.

Labhraíonn ar a laghad leath de dhaonra an domhain dhá theanga nó níos mó.
Is gnáthrud é an t-ilteangachas, ní eisceacht.

 

Buntáistí

Oideachas – aird níos fearr – an cháilíocht is luachmhaire maidir le gnóthachtálacha acadúla agus ginearálta, is fusa é staidéar a dhéanamh ar scoil agus ar feadh shaol an duine

Meon – oscailteacht, níos fusa cumarsáid a dhéanamh le cultúir eile, níos fusa teangacha eile a fhoghlaim

Sláinte – níos lú riosca Alzheimers i ndaoine scothaosta

Deiseanna fostaíochta:

• Teilifís agus raidió – ​​linn níos lú, níos éasca post a fháil

• 20% de lucht na státseirbhíse Gaeilge acu faoi 2030

• Teanga oifigiúil an AE go hiomlán

ó 2022 – poist in Éirinn agus san Eoraip

• Líon na Gaeilge ag méadú i gcónaí scoileanna ar fud na tíre

Spraoi – tá sé an-spraoi a bheith in ann níos mó ná ceann amháin a úsáid teanga, tá sé taitneamhach a bheith glactha i níos mó comhthéacsanna sóisialta agus tuilleadh eispéiris a roinnt

An ndúirt tú riamh: ”Ba mhaith liom níos mó Gaeilge a úsáid”? Tapaigh an deis! Labhair í ag baile!
Níl do chuid Gaeilge foirfe? Ná lig dó seo tú a stopadh! -
Ní múinteoirí iad do leanaí agus ní bheidh siad do do cheartú!
Is deis é seo do chuid Gaeilge a chleachtadh gan strus!
Is fearr i gcónaí dhá theanga ná teanga amháin a thabhairt do do leanaí!

Conas?

Cuireann leanaí fuinneamh isteach i rudaí a fhoghlaim a bhraitheann siad a bhfuil acu leo.

Is teanga an mhóraimh in Éirinn é an Béarla atá le feiscint agus le cloisint go fairsing sa phobal - is soiléir don leanbh an gá atá leis agus ní bhíonn fadhbanna ag leanaí é a phiocadh suas.

Is teanga mhionlaithe í an Ghaeilge nach bhfuil le feiscint nó le cloisint chomh fairsing sin sa phobal - níl gá soiléir sa timpeallacht í a shealbhú agus dá bharr sin caithfidh na tuismitheoirí gá saorga a chur ar fáil le n-í a labhairt:

  • Is í an Ghaeilge an teanga a úsáideann tuismitheoir amháin ar a laghad ag baile an t-am ar fad;

  • Tá daoine ann nach féidir leo ach Gaeilge a labhairt leo.

Coimeád súil air go bhfuil fíor-ghá ag do leanbh sa teanga fós.

Straitéisí

  1. Teanga mionlaithe ag baile – an straitéis is fearr, ach beidh ar an mbeirt tuismitheoirí í a labhairt

  2. Tuismitheoir amháin - teanga amháin – bheadh breis tacaíochta ag teastáil ar nós:

  • An teaghlach: faigh ball den teaghlach a d’fhéadfadh cloí le Gaeilge agus iad ag caint leis an leanbh; 

  • An pobal: faigh ball den phobal a d’fhéadfadh cloí le Gaeilge agus iad ag caint leis an leanbh; 

    iarr ar eagarthóirí imeachtaí pobail cinntiú go bhfuil daoine ann a d’fhéadfadh freastal ar do leanbh i nGaeilge.

Cuireann mo leanbh ceist i mBéarla orm? Cad is féidir liom a dhéanamh?

  • Triail cur ina luí ar an leanbh, más féidir, nach dtuigeann tú ach Gaeilge – an straitéis is fearr.

  • Nó abair an cheist arís i nGaeilge, ag soiléiriú gur thuig tú i gceart í - agus ansin d’fhreagair i nGaeilge.

Cinntigh go n-úsáideann tú Gaeilge lasmuigh den tigh chomh maith – tá sé tábhachtach chun go mbeadh ag an leanbh:

  • Saghasanna éagsúla focal agus struchtúr teanga;

  • Muinín Gaeilge a labhairt i gcásanna eile.

Léirigh go bhfuil Gaeilge úsáideach – naíonra, naíolann agus scoil i nGaeilge, féách ar chartúin i nGaeilge, téigí go háiteanna arb í an Ghaeilge an phríomhtheanga iontu.

Conas is féidir linne
cabhrú leat?

  • Ócáidí sóisialta do thuismitheoirí

  • Teagmháil duine-le-duine le tuismitheoir eile le Gaeilge

  • Siamsaíocht do leanaí agus thuismitheoirí

  • Scéalaíocht, ceol, péinteáil, ealaín, rince, drámaíocht

  • Leabhair, dlúthdhioscaí, DVDanna, cluichí boird

  • Eolas ar acmhainní ar an idirlíon

  • Eolas agus cabhair i dtaobh leanaí a thógaint go dátheangach

  • Cabhair i dtaobh Gaeilge a fhoghlaim nó feabhas a chur ar do chuid Gaeilge

  • Tacaíocht do na naíonraí agus do na scoileanna